مراقبت پوست و روشهای پیشگیری و درمان چروک
علل پیدایش چروک، راه های پیشگیری و درمان آن
این روزها افراد بیشتر از قبل به فکر زیبایی چهره و جوان ماندن پوست خود هستند و این امر فقط به بانوان مربوط نمی شود. آقایان هم بیشتر از گذشته به متخصصان پوست برای پیشگیری و درمان چروک صورت مراجعه می کنند و همواره به فکر یافتن راهی برای به تعویق انداختن پیری پوست و چهره خود هستند. اما آیا واقعا راهی وجود دارد که بشود از پیری زودرس جلوگیری کرد و جوان تر از سن واقعی مان به نظر برسیم؟
چروک چیست؟
اپیدرم خارجیترین لایه پوست که شکل و حالت اش به لایه زیری اش یعنی درم ( derm ) وابسته است. درم هم از مقدار زیای پروتئین رشته ای تشکیل شده که این پروتئین ها شکل و قوام پوست رو حفظ می کنند. مهمترین این پروتئین ها کلاژن و الاستین است. رشته های کلاژن در پوست و بافت همبند، مرتبا تخریب و بازسازی می شند که وجود ویتامین C برای ساخت این کلاژن ها ضروری است. با کذشت زمان، کلاژن و الاستین درم از بین می رند، به همین دلیلِ که پوست نازک تر می شه و نمی تونه رطوبت کافی رو به لایه بیرونی پوست برسوند و این باعث می شه که با افزایش سن، پوست چروک ایجاد بشه.دو نوع چروک داریم:
- چروک هایی که روی پوست ثابت شده اند.
- چروک هایی که به دلیل کم آبی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و.... به دست می آیند که با مراقبت و آب رسانی به پوست از بین می رند.
چرا چروک به وجود میاد؟
ژنتیک
اولین دلیل به وجود آمدن چروک ژنتیک است. بعضی از افراد ذاتا پوست مقاومی در برابر نور آفتاب و عوامل مخرب محیطی دارند و تا سنین بالا هم دچار چین و چروک نمی شوند. به عنوان مثال افرادی که نژاد روس دارند، پوست های خیلی خوب و مقاومی نسبت به پیر شدن دارند. برعکس، بعضی نژادها حتی در ۳۰ ـ ۲۰ سالگی دچار چروکهای متعدد می شوند. نژاد ترکمن اغلب چنین پوستی دارند. بدن انسان به طور طبیعی کلاژن تولید می کنه اما متاسفانه با افزایش سن این کلاژن سازی کم میشه. علاوه بر اون عواملی مثل مصرف زیاد قند، سیگار، الکل، مواد مخدر، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه فرابنفش، عدم مصرف کافی میوه و سبزیجات و کمبود ویتامین های ضروری و آنتی اکسیدان ها، هورمون کورتیزول که همون هورمون استرس است، باعث تشدید کاهش کلاژن سازی می شند.
اشعه فرابنفش
یکی دیگه ازعوامل پیدایش چین و چروک صورت اشعه فرابنفش است چه منشأ آن نورخورشید باشد و چه لامپهای کابینهای سولاریوم.هیچ عاملی برای پوست انسان مخربتر از اشعه فرابنفش A و B نیست.اشعه فرابنفش A موجب برنزه شدن پوست و در نتیجه پیدایش چین و چروک می شود و اشعه فرابنفش B موجب آفتاب سوختگی و پیدایش سرطان پوست میشود.تابش مستقیم نور خورشید به پوست و عدم استفاده از کرم های ضدآفتاب و عینک آفتابی مناسب موجب می شود پوست چروک بشود.
استرس
استرس و انقباض دائمی عضلات حالت دهنده ی صورت باعث کشیده شدن بیش از حد پوست می شه و این کشیدگی دائمی، باعث ایجاد چین و چروک می شه. علاوه بر آن استرس روحی موجب پیدایش تغییرات هورمونی در بدن می شه، رادیکالهای آزاد تولید میکنه و نتیجه تمام آنها پیدایش بیماریهای قلبی ـ عروقی و در نهایت چروک زودرس پوست است.
تغذیه نامناسب
نوع تغذیه هم در پیدایش چین و چروک صورت تاثیر دارد. اولا کسانی که با رژیمهای نادرست و در مدت زمان کوتاه، وزن زیادی از دست می دند که در این صورت دچار ریزش مو، چین و چروک و افتادگی پوست می شند.دوما افرادی که فست فود و نوشابه زیاد استفاده می کنند و در رژیم غذایی شان هیچ جایی برای میوه و سبزیجات تازه نذاشتند. باید حواستون باشه که با مصرف آنتی اکسیدان ها از طریق تغذیه مناسب، تولید رادیکال های آزاد در بدن رو که از عوامل مهم پیری پوست است کنترل کنید و پیری رو به تعویق بندازید.
خواب نامناسب
عامل مضر دیگر برای جوانی و سلامت پوست، بیخوابی است. اگر به چهره افرادی که شب کارند دقت کنید متوجه خستگی و پیری زودرس پوستشون می شید. این افراد مجبورند شبها بیدار بمونند در نتیجه موقع خواب در طول روز، باید شرایط استراحت و خوابشون رو طوری فراهم کنند که آرامش و تاریکی شب رو براشون جبران کنه. همچنین بی خوابی در شب، کم خوابی و یا حتی دیر خوابیدن همگی از عوامل چین و چروک پوست و پیری زودرس است
سیگار کشیدن
چرا سیگار کشیدن باعث چین و چروک پوست می شه؟سیگار کشیدن باعث تنگی عروق می شه و خون نمی توند به راحتی به سلول های پوست برسه، این باعث می شه که سلول ها و بافت صورت زودتر چروک بشند.سیگار کشیدن باعث از دست دادن رطوبت پوست می شه و پوست رو خشک می کنه که خشکی پوست هم عاملی برای ایجاد چین و چروک است.سیگار کشیدن در حقیقت با ایجاد تغییراتی باعث از بین رفتن کلاژن پوست می شه و پوست بدون داشتن خاصیت ارتجاعی، قادر نیست به حالت اولیه اش برگرده، در نتیجه دچار چین و چروک می شه.
برای پیشـگیری از ایجاد چروک چه کنیم؟
اگر دوست دارید جوان تر از سن تان به نظر بیایید و از به وجود آمدن چین و چروک پیشگیری کنید باید به موارد زیر توجه کنید:
تغییر سبک زندگی
این تغییر شامل رژیم غذایی پر از میوه و سبزیجات، ویتامین ها، روغن ماهی و همچنین ورزش و کلاس های مقابله با استرس، تکنیک های آرام بخش و تنفس صحیح است.
مصرف کرم های مرطوب کننده
چرب و مرطوب نگهداشتن پوست، به خصوص پوست های خشک از جمله موارد حساسیِ که باید حتما رعایت بشه. پوستهای چرب اغلب دیرتر دچار چین و چروک می شند و نسبت به پیدایش سرطانهای پوست نیز تا حدی مقاومترند.
جلوگیری از ایجاد کشش های غیر ضروری در پوست
دوری از: تغـذیه نامناسب، مصرف مواد مخدر و دخانیات، اعصاب متشنج، استرس و ...
مصرف هورمون های جایگزین در خانم های یائسه
هورمون استروژن که هورمون اصلی زنانه است نقش ثابت شده ای در ایجاد جوانی، شادابی و طراوات پوست داره که در زنان یائسه میزان این هورمون پائین میاد و می بایست هورمون های جایگزین ( تحت نظر مستقیم پزشک متخصص زنان ) مصرف کرد.
مصرف میوه و سبزیجات تازه
- نوشیدن روزانه آب به اندازه کافی
- مصرف منابع پروتئین و چای سبز به اندازه کافی
- کاهش میزان مصرف شکر و قهوه
- خانواده توت ها مثل توت فرنگی و شاه توت و ..
انار
انار حاوی مقدار زیادی ویتامین C است. ویتامین C جلوی چروکیده شدن پوست را در برابر اشعه خورشید میگیرد. دانه های انار نیز دارای موادی است که رادیکالهای آزاد را از بین میبرد و موجب افزایش کلاژن پوست میشود.
زغال اخته
زغال اخته سرشار از آنتی اکسیدان و ویتامین C است و علائم پیری را کاهش میدهد.
امگا3
امگا3 باعث رساندن مواد مغذی به پوست میشه و جلوی پیری پوست را میگیرد. ذرت، سویا، تخم کتان و روغن ماهی سرشار از امگا 3 اند.
گوجه فرنگی
لیکوپن موجب کاهش تخریب پوست میشه. در گوجهفرنگی هم لیکوپن وجود دارد که آنتیاکسیدان قوی محسوب میشه و در پیشگیری از پیری پوست و سایر ارگانهای بدن مفید است.
تخمه آفتاب گردان
تخمه آفتاب گردان سرشار از ویتامین E است. ویتامین E از تخریب سلولها توسط رادیکالهای آزاد و نور خورشید جلوگیری میکند.